مقاله خاک
آزمایش خاک
قبل از شروع به کار پروژه‌های ساخت و ساز در هر مقیاسی که باید و در هر منطقه‌ای هم که قرار داده باشد باید یک مجموعه آزمایش را به منظور مطمئن شدن از مناسب بودن شرایط صورت داد. آزمایش خاک که توسط افراد متخصص صورت می‌گیرد نمونه‌ای از این آزمایش‌ها است. این آزمایش یکی آزمون‌های لازم و ضروری پیش از احداث ساختمان است که برای سازه‌های بلند و با متراژ زیربنای زیاد اجباری است.
آزمایش خاک چیست؟
آزمایش خاک ساختمان عبارت از آزمایشی است که در آن به بررسی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک می‌پردازند. بدین منظور افرادی متخصص با استفاده از تجهیزات مخصوص اقدام به گرفتن نمونه‌هایی مشخص از محل مورد نظر می‌کنند و سپس با انتقال نمونه ها به اجرای آزمایش خاک مشغول می‌شوند. این ویژگی‌ها عبارت از مقاومت برشی، میزان تحمل بار، اسیدیته، میزان نفوذ، دانه‌بندی خاک، حدودی خمیری، گرانروی ویژه و دانسیته خاک هستند. در نهایت پس از انجام این آزمایش‌ها، گزارشی تهیه می‌شود که ویژگی‌های خاک مورد نظر در آن ذکر می‌شود و تیپ خاک هم تعیین می‌شود.
تیپ خاک چیست و کدام تیپ خاک بهتر است؟
در آزمایشی در آزمایشگاه، خاک نمونه‌برداری از زمین را تحت استرس برشی قرار می‌دهند تا شرایط زمین‌لرزه را بازسازی و واکنش خاک تحت تاثیر نیروها را مشاهده کنند. بعد از این مرحله و با توجه به واکنش های ثبت و ضبط شده از خاک مورد نظر، آن را درون طبقه‌بندی یکی از انواع خاک‌ها قرار می‌دهند.
به طور کلی خاک‌ها از نظر مقاومت در برابر نیروهاش برشی به چهار گروه از تیپ یک تا تیپ چهار تقسیم می‌شوند که تیپ یک بهترین خاک است و مقاومت خوبی در برابر برش دارد و خاک تیپ چهار بدترین تیپ خاک است و مقاومت کمی در برابر برش دارد.
انواع آزمایش خاک
به طور کلی اصلی‌ترین و مهم‌ترین آزمایش‌های خاک صورت گرفته در پروژه‌های ساختمان‌سازی را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد.
- آزمایش اس پی یا آزمایش نفوذ استاندارد، یکی از مهم‌ترین آزمایش‌هایی است که در محل احداث سازه انجام می‌گیرد. نحوه اجرای این آزمایش این گونه است که یک وزنه 5/63 کیلوگرمی از فاصله 76 سانتی‌متری سقوط می‌کند و میزان نفوذ آن در داخل خاک محاسبه می‌شود و در نهایت با استفاده از مقدار نفوذ وزنه در خاک که به دست آمده است تیپ خاک مشخص می‌شود.
- آزمایش هم ارز (معادل) ماسه، در جهت به دست آوردن نسبت ماسه به خاک
- آزمایش هیدرومتری، دانه‌بندی خاک‌های رد شده از الک شماره 200 و کامل کردن منحنی‌های دانه‌بندی
- آزمایش حد روانی، در جهت به دست آوردن درصد رطوبتی در آن از حالت خمیری خارج می‌شود و به صورت روان در می‌آید.
- آزمایش دانه‌بندی به روش سرند کردن، دسته‌بندی ذرات تشکیل دهنده از نظر اندازه و مقایسه آن‌ها با استانداردهای موجود
- آزمایش برش مستقیم، در جهت به دست آوردن پارامترهای مقاومت برشی خاک
- آزمایش سه محوری، به دست آوردن مقاومت برشی خاک در خاک‌های چسبنده، غیر چسبنده و دانه‌ای
- آزمایش ضریب نفوذپذیری از طریق آزمایش بار آبی افتان، در جهت مشخص کردن ضریب نفوذپذیری
- تعیین ضریب نفوذپذیری از طریق آزمایش بار آبی ثابت، به منظور محاسبه ضریب نفوذپذیری خاک
- آزمایش تک محوری خاک چسبنده، به دست آوردن پارامترهای مقاومت برشی در خاک‌های چسبنده
- آزمایش تحکیم، بررسی واکنش خاک در برابر بارهای فشارشی
- آزمایش تراکم، بررسی واکنش خاک در برابر نیروهای تراکمی